سوزن شیر انبساط دانفوس
سوزن شیر انبساط دانفوس (سوزن اکسپنشن) (Danfoss Orifice)
سوزن شیر انبساط یا اوریفیس (Orifice) یکی از قطعات اصلی در شیرهای انبساط ترموستاتیکی دانفوس است که نقش مهمی در تنظیم دبی مبرد و کنترل ظرفیت برودتی سیستم تبرید دارد.
🔹 عملکرد سوزن شیر انبساط
در واقع، سوزن یا اوریفیس همان قطعهای است که مقدار جریان مبرد عبوری از شیر را مشخص میکند. هر اوریفیس دارای قطر و طراحی خاصی است و انتخاب درست آن باعث عملکرد دقیق و بهینه سیستم سرمایشی میشود.
🔹 سازگاری با بدنهها
سوزنهای دانفوس معمولاً با بدنههای سری 2 و 5 سازگار هستند. این طراحی ماژولار به کاربر اجازه میدهد تا با تعویض اوریفیس، بدون نیاز به تعویض کل شیر، ظرفیت تبرید را تغییر دهد.
بهعنوان مثال، میتوان با یک بدنه ثابت، تنها با تغییر سوزن، ظرفیتهای متفاوتی از 1 تا چندین تن تبرید را بهدست آورد.
🔹 مزایای استفاده از اوریفیس دانفوس
-
تغییر آسان ظرفیت برودتی بدون نیاز به تعویض کل شیر
-
دقت بالا در کنترل جریان مبرد
-
عمر طولانی و طراحی مقاوم در برابر فشار
-
قابل استفاده برای مبردهای مختلف مثل R22، R404A، R134a و ...
🔹 نکات انتخاب اوریفیس مناسب
انتخاب سوزن مناسب باید بر اساس موارد زیر انجام شود:
-
نوع مبرد مورد استفاده
-
ظرفیت تبرید مورد نیاز
-
دمای تبخیر
در جدولهای فنی دانفوس، برای هر مبرد و ظرفیت، کد مخصوص اوریفیس درج شده است که انتخاب صحیح را ساده میکند.
سوزن اکسپنشن دانفوس (Orifice Assembly)
سوزن یا اوریفیس (Orifice Assembly) یکی از قطعات کلیدی در شیر انبساط دانفوس است که مقدار مبرد ورودی به اواپراتور را تنظیم میکند. این قطعه بین بدنه و هد قرار دارد و نقش تعیینکنندهای در کنترل سوپرهیت (Superheat) و عملکرد کلی سیستم تبرید دارد.
سوزنهای شیر انبساط بسته به نوع بدنه متفاوت هستند. سوزن بدنه ۲ (TE2) برای سیستمهای کوچک و ظرفیت پایین طراحی شده و سوزن بدنه ۵ (TE5 تا TE55) برای سیستمهای متوسط تا صنعتی استفاده میشود.

در تصویر دوم سوزن شماره 1 شیر انبساط بدنه 2 دانفوس را میبینید.
سوزن بدنه 5 اکسپنشن دانفوس
سوزنهای بدنه ۵ معمولاً بهصورت فنردار و قابل تنظیم ساخته میشوند. تنظیم سوپرهیت از طریق پیچ روی هد انجام میشود و اگر شیر چندین بار تنظیم یا دستکاری شده باشد، میتوان آن را به حالت تنظیمات کارخانه برگرداند. برای این کار کافی است تعداد دورهای فنر را بشمارید؛ مثلاً اگر فنر ۱۰ دور بسته شده، قرار دادن آن روی ۵ دور معادل تنظیم اولیه کارخانه است.
نکته بسیار مهم: در سوزنهای بدنه ۵، دو عدد واشر کاغذی در دو سمت سوزن وجود دارد. این واشرها اورینگ نیستند و جنس آنها از نوع کاغذ فشرده مخصوص است. هنگام نصب یا سرویس نباید فراموش شوند، زیرا نبود یکی از آنها باعث نشتی مبرد از محل اتصال شیر میشود. همیشه قبل از بستن سوزن، از سالم و تمیز بودن هر دو واشر مطمئن شوید.
نکات مهم هنگام تعویض و تنظیم سوزن شیر انبساط دانفوس
-
قبل از باز کردن شیر، از تمیز و خشک بودن مسیر مبرد اطمینان حاصل کنید.
-
هر دو واشر کاغذی را بررسی و در صورت فرسودگی تعویض کنید.
-
هر یک دور چرخش پیچ تنظیم سوپرهیت:
-
در بدنه ۲ (TE2) حدود ۱ درجه سانتیگراد تغییر در سوپرهیت ایجاد میکند.
-
در بدنه ۵ (TE5 تا TE55) هر دور تقریباً ۱.۵ تا ۲ درجه سانتیگراد تغییر ایجاد میکند.
-
-
پس از تنظیم، مقدار سوپرهیت را بررسی کنید تا در محدودهی مناسب (۵ تا ۸ درجه سانتیگراد) باشد.
-
برای بازگرداندن شیر به حالت کارخانه، تعداد دورهای فنر را بشمارید و آن را روی نیمهی آن مقدار تنظیم کنید.
اطلاعات درجشده روی اکسپنشن دانفوس و کاربرد آنها
روی بدنهی شیرهای انبساط دانفوس معمولاً چند نوع مشخصه حک میشود که دانستن آنها هنگام خرید یا سرویس بسیار مهم است:
-
TE2، TE5، TE12 یا TE55: نشاندهنده نوع بدنه و ظرفیت کلی شیر است.
-
شماره سوزن یا اوریفیس (مثلاً 02، 04، 06 و ...): سایز سوزن و میزان ظرفیت عبور مبرد را مشخص میکند. هرچه عدد بزرگتر باشد، ظرفیت بیشتر است.
-
نوع مبرد (Refrigerant Type): مثلاً R404A یا R134a، برای اینکه بدانیم شیر برای کدام گاز طراحی شده.
-
MOP یا بدون MOP: اگر روی شیر عبارت MOP درج شده باشد، یعنی شیر قابلیت محدودکردن فشار بیشینه در زمان راهاندازی را دارد.
-
کد فنی و کشور سازنده (مثلاً Danfoss – Made in Denmark): برای تشخیص اصالت کالا و ردیابی فنی در سرویسهای بعدی استفاده میشود.
اطلاع از این مشخصات به شما کمک میکند تا هنگام خرید یا تعمیر، سوزن و بدنه مناسب با نوع مبرد و ظرفیت سیستم را انتخاب کنید و از بروز خطا یا کاهش راندمان جلوگیری شود.
